Pinaniniwalaang nakarating sa Yaeyama ang malaria noong 1530, lulan ng isang Dutch na barko na dumaong sa isla ng Iriomote. Mula noon hanggang sa ika-20 na siglo, naging endemic ang malaria sa Yaeyama. Noong 1921, itinatag ang kauna-unahang kagawaran laban sa malaria, ang “Malaria Prevention Office, Yaeyama Islands Branch.” Ngunit dahil sa kawalan ng mas matibay na pamamaraan kontra sa malaria, patuloy na kumalat ang sakit at naabutan pa ito ng Giyera ng Okinawa.

Kahit na walang giyera na naganap sa Yaeyama sa naganap na Digmaan ng Okinawa, napilitan ang mga taga-Yaeyama na lumikas sa mga lugar kung saan endemic ang malaria, dahil na din sa utos ng sandatahang Hapon. Dala ng kakulangan sa pagkain at gamut, kalahati ng populasyon,16,884 ng mga mamamayan, ang nagka-malaria. Ito ay nagresulta sa pagpanaw ng 3,647 katao. Maikukumpara ito sa 178 na namatay sa Digmaan ng Okinawa. Kinilala ito bilang malaria sa panahon ng giyera (“Wartime Malaria”).
Ang doktor na si Kozen Yoshino, PhD, isang eksperto mula sa Yaeyama, katulong si Naoki Kuroshima, isang espesyalista sa pampublikong kalusugan, ay nangolekta ng datos ukol sa malaria na nakatulong upang sugpuin ang sakit matapos ang labanan.
Matapos ang giyera, naging direktor ng Yaeyama Branch Office at gobernador si Dr. Yoshino habang si Dr. Shinken Ohama, PhD, isang malariologist mula sa Yaeyama, ay itinalagang pinuno ng kagawaran ng pampublikong kalusugan. Naging strikto ang pagpapatupad ng mga hakbang kontra sa malaria at noong 1949, bumagsak ang bilang ng mga namatay sa malaria sa 17. Sa kabila nito, hindi pa din nakamit ang zero malaria.

Noong 1950, binawasan ng bagong halal na gobyerno ang pondo para sa pagsugpo sa malaria at nagpatupad ng isang resettlement program. Madaming mga unang henerasyon o “pioneer immigrants” ang inilipat sa mga lugar kung saan endemic ang malaria, dahilan para muling kumalat ang sakit. Kinilala ito bilang imigranteng malaria.
Noong 1957 sa Yaeyama, dahil sa kahilingan ng USCAR (the United States Civil Administration of Ryukyu Islands), ang entomologist na si Charles M. Wheeler ng GHQ ng Japan, ay nagtatag ng isang plano para sugpuin ang malaria. Kinilala ito bilang Plano ni Wheeler . Naglaan ng pondo para sa pag-spray ng DDT, isang murang uri ng pestisidyo na noong lumaon at napatunayang masama sa kalusugan. Dahil sa DDT, nakamit ang zero malaria noong 1962 at ang huling mga pasyente sa isla ng Iriomote ay ginamot noong 1961.
*Ang DDT ay mura at epektibong insecticide, ngunit ipinagbawal ito dahil sa mapanganib na epekto sa katawan.

Ang malaria ay isang nakahahawang sakit na mula sa parasito na Plasmodium. Nakakaranas ang taong may malaria ng mataas na lagnat at paggiginaw. Nakakamatay ito kung walang agarang lunas. Naipapasa ang malaria sa pamamagitan ng kagat ng lamok na may dalang Plasmodium. Isa ang malaria sa tatlong pangunahing nakahahawang sakit sa buong mundo, kabilang ang AIDS at tuberculosis.
Sa Yayeama ang Anopheles yaeyamaensis ang nagdadala ng nakamamatay na Plasmodium falciparum. Matatagpuan ito sa mga batis sa kagubatan.
Wala nang malaria sa Yaeyama sa ngayon ngunit sa ibang bahagi ng mundo na laganap ang kahirapan gaya ng Asya at Aprika, humigit kumulang 600,000 ang namamatay dahil sa sakit na ito kada taon. (2020)

Noong Hulyo 7, 1950, itinalaga sa nayon ng Inoda, kung saan endemic ang malaria, ang isang “Malaria Eradication Inoda Branch Office” sa tulong mismo ng mga residente ng lugar. Noong Oktubre 1951, nagsimulang manirahan sa nayon ng Ogimi sa mainland Okinawa ang unang 21 na pamilya sa ilalim ng isang resettlement program. Sinundan sila ng ilan pang mga pamilya at sinimulan na nilang sakahin ang lupain. Sinundan ito ng isang outbreak ng malaria sa hilagang bahagi ng isla ng Ishigaku, kabilang ang Inoda. Pinangunahan ng Inoda Branch Office ang mga hakbang sa paggamot, pagpapalaganap ng kaalaman at pagsugpo sa malaria gamit ang Wheeler Plan.
Dahil sa mga hakbang na ito, naging zero ang mga kaso ng malaria noong 1962. Sa wakas, nagtapos ang 400-taong laban ng Yaeyama para sugpuin ang malaria.